De watertoren

Waarschijnlijk heb je ze al wel eens gezien wanneer je Vlaanderen doorkruiste, grote watertorens. Ze bestaan in veel kleuren en vormen, maar waarvoor dienen ze net?

In Vlaanderen zijn er in 2019 nog 172 watertorens in gebruik. Dat is heel wat en je kent er vast eentje in jouw omgeving. Maar welke functie hebben die gebouwen net en hoe werken ze?

Watertorens hebben 3 functies: het vormen van een drinkwaterreserve, het vormen van een buffer en het leveren van voldoende en constante druk.

1. Het vormen van een drinkwaterreserve

Bij een onverwachte storing van de wateraanvoer naar de watertoren (bijvoorbeeld door een elektriciteitsonderbreking, een productiestop of een breuk op de leiding) blijft er toch water uit de kraan komen. Dit kan dankzij de waterreserve in de watertoren.

2. Het vormen van een buffer

Het drinkwaterverbruik is niet de hele tijd even hoog. 's Nachts gebruikt bijvoorbeeld bijna niemand kraanwater. Tussen 10 uur en 11 uur merken we een eerste piek in het verbruik. Op dat moment zijn er veel mensen die water uit de kraan gebruiken.

In de zomer kunnen deze tijdstippen wel verschuivingen en merken we soms ook piekverbruiken tussen 20 en 21 uur, wanneer veel mensen nog eens douchen of de tuinen sproeien.

Watertorens dienen om die pieken te kunnen opvangen.

3. Het leveren van een voldoende en constante druk

Tijdens de piekuren stroomt meer drinkwater dan gemiddeld door de buizen. Door wrijving van het water met de buiswand, gaat een gedeelte van de druk verloren die aan het water is toegevoegd door de pompen. Als het water over grote afstanden gepompt wordt, kan deze vermindering van druk zelfs zo groot zijn dat onmogelijk water kan afgetapt worden uit de kraan op de 1e verdieping van uw woning.

Watertorens vermijden dit probleem, omdat ze gevuld worden in perioden van weinig verbruik, namelijk 's nachts. Overdag geven ze hun water af en door de kleine afstanden tussen de watertoren en de kraan, spelen de drukverliezen een kleine rol. Op die manier kan steeds water geleverd worden onder een constante druk.

Gebieden die rechtstreeks bevoorraad worden via een waterproductiestation worden wel met grotere drukverschillen geconfronteerd. 's Nachts is de druk groter omdat het verbruik lager is. Overdag stijgt het verbruik en treedt er dus ook meer drukverlies op, waardoor de waterdruk vermindert.

Hoe werkt een watertoren precies?

 Een watertoren is eigenlijk een grote, stevige kuip op poten, met een buis waar het water doorheen kan. In de kuip wordt drinkwater opgeslagen als reserve. Watertorens en waterreservoirs vind je meestal op een hoger gelegen punt want hoe hoger de toren en hoe meer water hij bevat, hoe groter de druk.

Een liter water weegt een kilo, dus als je veel water opstapelt, krijg je onderaan een enorme druk. Deze druk zorgt ervoor dat het water bij jou thuis uit de kraan stroomt, zelfs vanuit de bovenverdieping van je huis.

Steeds meer watertorens verliezen hun oorspronkelijke functie. Een watertoren die buiten dienst gesteld is, kan als woning of kantoor gediend worden.

Zijn er ‘bekende’ watertorens? Kan ik watertorens bezoeken?

Deze info is terug te vinden op de website van Erfgoed Vlaanderen.  https://inventaris.onroerenderfgoed.be/.

Informatie over watertorens die je kan bezoeken kan je hier vinden. 
 

 

Foto: Watertoren Farys Deinze